
กฎหมายอาญาถือว่าเป็นกฎหมายที่ถูกจัดตั้งขึ้นมาเพื่อดูแลความสงบสุขในบ้านเมือให้เกิดความเรียบร้อย เพราะถ้าหากประเทศไหนหรือบ้านเมืองไหนขาดไปซึ่งความศักดิ์สิทธิ์ทางกฎหมาย ประเทศเหล่านั้นหรือบ้านเมืองเหล่านั้นมีหวังจะต้องเกิดปัญหาขึ้นอย่างแน่นอน ถึงกระนั้นในประเทศไทยเองถึงแม้ว่าจะมีการบัญญัติกฎหมายและการลงโทษเอาไว้อย่างชัดเจนแต่ก็ยังคงมีคนที่ประพฤติปฏิบัติแบบผิดกฎหมายอยู่ นั่นทำให้บทลงโทษที่ได้บัญญัติเอาไว้จำเป็นจะต้องนำมาใช้เพื่อให้กลายเป็นตัวอย่างของสังคมและจะได้ไม่มีใครอยากระทำความผิดอีก โดยโทษทางอาญาที่ผู้กระทำผิดจะต้องรับโทษประกอบไปด้วยสิ่งเหล่านี้
- การประหารชีวิต – ถือเป็นการกระทำความผิดทางอาญาที่ร้ายแรงที่สุด อาทิ การฆ่าคนตายโดยเจตนาหรือการจ้างวานฆ่า การมียาเสพติดจำนวนมากไว้ในครอบครองเพื่อจำหน่าย เป็นต้น การกระทำผิดตามกฎหมายอาญาในลักษณะนี้ส่วนใหญ่แล้วคนที่กระทำผิดมักจะโดนลงโทษเอาไว้ให้ประหารชีวิตแต่เมื่ออยู่ไปได้สักพักก็มักจะได้รับการอภัยโทษให้ได้รับโทษที่ลดหลั่นกันลงมา ในอดีตการประหารชีวิตของไทยจะใช้ วิธียิงเป้า ก่อนที่จะเปลี่ยนมาเป็นการฉีดยาพิษ ทว่าในปัจจุบันนี้แทบจะไม่ค่อยมีนักโทษที่โดนประหารชีวิตแล้ว
- การกักขัง – คือการได้รับโทษด้วยการต้องไปอยู่ในเรือนจำ หรือสถานที่ที่ทางกฎหมายได้กำหนดเอาไว้ให้ โดยที่จะต้องโดนกักบริเวณเอาไว้ให้อยู่แต่ในพื้นที่ที่กำหนดเท่านั้น ห้ามออกไปยังพื้นที่อื่นๆ ที่ไม่ได้รับอนุญาต ส่วนมากแล้วก็จะเป็นการติดในเรือนจำ หรือหากเป็นคนที่กระทำผิดไม่ร้ายแรงก็อาจจะโดนกักบริเวณเอาไว้ในสถานที่ใดสถานที่หนึ่ง โดยอายุในการโดนกักขังก็จะแตกต่างกันออกไปตามแต่คดีของแต่ละคน
- การปรับ – คือ การที่จะต้องเสียเงินจากการไปกระทำความผิดมา ซึ่งเงินที่จะต้องเสียก็ขึ้นอยู่กับคดีที่แต่ละคนโดนว่าเป็นคดีที่ร้ายแรงแค่ไหน และค่าปรับที่จะต้องเสียก็จะแตกต่างกันออกไป โดยการโดนค่าปรับ ส่วนใหญ่จะเป็นคดีอาญาที่ไม่ได้ร้ายแรงมาก หรือเป็นคดีอาญาที่ถูกยอมความโดยเจ้าทุกข์ไม่ติดใจเอาเรื่อง โดยการปรับนั้นผู้ที่กระทำความผิดก็จะต้องนำเงินไปเสียให้กับเจ้าพนักงานพร้อมมีหลักฐานออกมาอย่างชัดเจน
- การโดนริบทรัพย์สิน – คือการที่ผู้กระทำความผิดจะต้องโดนริบทรัพย์สินต่างๆ ให้กลายเป็นของหลวงให้หมด ส่วนใหญ่คนที่โดนริบทรัพย์จะเป็นคนที่ค่อนข้างมีฐานะแต่กระทำความผิดตามกฎหมายอาญาหรือไม่ก็ทรัพย์สินดังกล่าวที่ได้มาเกิดจากการกระทำความผิดทางอาญานั่นเอง อาทิ การริบทรัพย์บ้าน ที่ดิน รถยนต์ และอื่นๆ ที่มีมูลค่า เป็นต้น